Xơ vữa mạch máu não – Thủ phạm gây đột quỵ não với di chứng nặng nề

Xơ vữa mạch máu não là một trong những thủ phạm gây ra tai biến mạch máu não cùng những di chứng nặng nề dù người bệnh sống sót sau tai biến. Vậy bạn đã thực sự hiểu rõ về bệnh và cách để ngăn chặn rủi ro từ xơ vữa mạch máu não chưa?  

Nguyên nhân xơ vữa mạch máu não

Xơ vữa mạch máu não là tình trạng thành các mạch máu nuôi dưỡng não bộ trở nên dày, cứng do sự xuất hiện của mảng xơ vữa bên trong lòng mạch. Mảng xơ vữa được bắt nguồn từ những tổn thương tại lớp lót trong thành mạch máu. Tại vị trí đó, cholesterol, bạch cầu và các chất thải trong máu sẽ tích tụ lại tạo thành một ổ viêm phát triển lớn dần theo thời gian và hình thành nên mảng xơ vữa gây tắc nghẽn, làm giảm lưu lượng máu đến nuôi não bộ.

Yếu tố nguy cơ gây xơ vữa mạch máu não  

Xơ vữa mạch máu não có xu hướng phát triển ở những người có càng nhiều yếu tố nguy cơ sau:

– Hút thuốc lá

– Cao huyết áp

– Mỡ máu cao

– Tiểu đường

– Thừa cân, béo phì

– Lười vận động

– Căng thẳng, stress kéo dài

– Ăn uống thiếu khoa học: nhiều chất béo, đường, uống nhiều bia rượu…

– Tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim

– Người có bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống…

Triệu chứng của xơ vữa mạch máu não

Các triệu chứng của xơ vữa mạch máu não sẽ xuất hiện khi động mạch não bị tắc hẹp đủ lớn để gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua. Những dấu hiệu mà người bệnh thường cảm nhận được là:

– Chóng mặt, mất thăng bằng.

– Đau đầu

– Nhìn mờ

– Đột nhiên cảm thấy khó khăn khi nói, đọc, viết…

– Tê liệt, yếu ở một bên cơ thể; cảm nhận rõ nhất ở tay, chân và mặt.

Biến chứng của xơ vữa mạch máu não   

Não bộ là cơ quan chỉ huy quan trọng của mọi hoạt động sống trong cơ thể. Bởi vậy, khi não không được cung cấp đủ máu do xơ vữa mạch máu sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng như:

– Mất trí nhớ: Xơ vữa mạch máu não được coi là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây mất trí nhớ ở người cao tuổi. Đây cũng được coi là một dạng đột quỵ nhẹ nhưng không gây tổn thương não bộ. Ngoài việc làm giảm trí nhớ, xơ vữa mạch máu não còn gây ra sự thay đổi tính cách ở người già như thờ ơ, khóc lóc, hoang mang…

– Đột quỵ não: là biến chứng nguy hiểm, có thể gây tử vong nhanh chóng nếu không được xử trí cấp cứu kịp thời. Có 2 dạng đột quỵ là:

+ Thể nhồi máu: Khi mảng xơ vữa phát triển quá dày sẽ bị nứt vỡ, tại đó sẽ hình thành cục máu đông để sửa chữa tổn thương. Vô tình cục máu đông này lại cắt đứt nguồn cấp máu của một vùng não bộ, khiến các tế bào não bị chết đi không hồi phục.

+ Thể xuất huyết: Mạch máu não bị xơ vữa rải rác sẽ xuất hiện những đoạn phình mạch mỏng yếu, rất dễ bị vỡ ra gây chảy máu trong não. Tai biến thể xuất huyết có tỷ lệ tử vong cao và để lại di chứng nặng nề hơn so với thể nhồi máu.

Sau đột quỵ, người bệnh thường gặp phải di chứng như liệt nửa người, liệt mặt, khó nói; giảm khả năng vận động tay, chân linh hoạt; rối loạn tinh thần…

Biến chứng của xơ vữa mạch máu não

Phương pháp điều trị xơ vữa mạch máu não   

Để tránh gặp phải những hậu quả đáng tiếc xảy ra, người bệnh xơ vữa mạch máu não cần được điều trị tích cực bằng các phương pháp như:

Dùng thuốc kết hợp thảo dược

Thuốc được dùng để kiểm soát các yếu tố nguy cơ làm phát triển mảng xơ vữa như huyết áp cao, tiểu đường, mỡ máu cao và phòng ngừa biến chứng cục máu đông cho người bệnh. Các thuốc thường dùng là:

– Thuốc hạ huyết áp: Các nhóm thuốc hạ áp như nhóm ức chế men chuyển, chẹn thụ thể angiotensin, chẹn beta giao cảm, chẹn kênh canxi… giúp làm giảm áp lực của dòng máu lên thành mạch, giảm nguy cơ vỡ phình mạch.

– Thuốc hạ mỡ máu: Thuốc hạ mỡ máu statin là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất. Việc kiểm soát mỡ máu sẽ ngăn ngừa sự lắng đọng của các thành phần mỡ xấu trong máu khiến mảng xơ vữa phát triển dày thêm.

– Thuốc chống đông máu: giúp phòng ngừa cục máu đông hình thành gây đột quỵ thể nhồi máu.

– Thuốc làm tan cục máu đông: dùng để xử trí cấp cứu khi đột quỵ thể nhồi máu xảy ra.

– Thuốc hạ đường huyết: giúp kiểm soát đường huyết ở người bệnh tiểu đường có xơ vữa động mạch não.

Bên cạnh các thuốc kê đơn, các chuyên gia Tim mạch khuyến cáo người bệnh nên sử dụng kết hợp cùng những thảo dược có tác dụng chống đông máu, ức chế mảng xơ vữa phát triển, giảm mỡ máu và hạ huyết áp tốt như Bồ hoàng, Đỏ ngọn, Sơn tra, Natto. Với giải pháp kết hợp này, người bệnh sẽ không cần phải kết hợp dùng quá nhiều loại thuốc hay tăng liều thuốc tây mà vẫn đảm bảo mục tiêu điều trị.

Lối sống khoa học

Thói quen sống khoa học góp phần không nhỏ trong việc ngăn ngừa xơ vữa mạch máu não hình thành và phát triển. Do đó bạn cần lưu ý:

– Ăn uống lành mạnh: Ăn nhạt, cắt giảm lượng chất béo, đường trong khẩu phần ăn. Ưu tiên ăn nhiều rau quả tươi; các loại thịt trắng như hải sản, gia cầm, cá tươi…

– Tập thể dục thường xuyên: giúp giảm cân và kiểm soát mỡ máu, huyết áp hiệu quả hơn. Bạn nên dành thời gian luyện tập ít nhất 30 phút mỗi ngày với những bài tập vừa sức như đạp xe, đi bộ, thể dục nhịp điệu, yoga…

– Không hút thuốc lá, thuốc lào; hạn chế các đồ uống chứa cồn như rượu bia, cà phê…

– Giảm căng thẳng, lo lắng: bằng cách tập thể dục, nghe nhạc, tham gia câu lạc bộ, xem các chương trình giải trí…

Phẫu thuật

Đặt stent mạch máu não được tiến hành ở người bệnh có phình mạch não. Mục đích của phương pháp này là chuyển hướng dòng chảy của máu, giảm lượng máu đi vào túi phình. Sau vài tháng đến 1 năm, tại túi phình sẽ hình thành huyết khối một cách tự nhiên, nhờ đó sẽ giảm được nguy cơ vỡ túi phình.

Xơ vữa mạch máu não luôn rình rập và sẵn sàng cướp đi sinh mệnh của bạn nếu chủ quan không điều trị đúng cách. Mong rằng qua bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về bệnh và biết cách phòng tránh rủi ro có thể xảy ra.

Có thể bạn quan tâm:

Vương Tâm Thống – sản phẩm hỗ trợ điều trị xơ vữa mạch máu chứa Bồ hoàng, Natto

Xơ vữa động mạch nên ăn gì? – 10 thực phẩm tốt nhất không thể bỏ qua

Dược sĩ Lê Lương